Rodzaje objawów w stwardnieniu rozsianym
Objawów, które mogą wskazywać na stwardnienie rozsiane, jest bardzo wiele i mogą one być całkiem inne u różnych pacjentów. Zasadniczo zależą one od lokalizacji ogniska demielinizacyjnego, które może pojawiać się w mózgu lub rdzeniu kręgowym. Typowe neurologiczne objawy choroby występują w obu postaciach – rzutowo-remisyjnej (RRMS) oraz pierwotnie postępującej (PPMS).
Pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego
Objawy nietypowe dla SM
- Objawy obustronne
- Brak bólu, ciężki ból stały, ból > 2 tygodni
- Ciężkie zaburzenia ostrości wzroku z progresją, ślepota
- Zmiany na dnie oka (wybroczyny)
- Obrzęk tarczy n. II
- Progresja zaburzeń ostrości
Objawy typowe dla SM
- Objawy jednooczne
- Łagodny ból podczas ruchu gałki ocznej
- Łagodne zaburzenia ostrości wzroku wycofujące się
- Dno oka prawidłowe
- Tarcza n. II prawidłowa, rzadko niewielki obrzęk
- Wycofywanie się zaburzeń widzenia
TRIADA OBJAWÓW ON
Pojawia się w ciągu godzin lub dni, narasta w ciągu 2 tygodni, pacjent zgłasza „rozmywanie obrazu, widzenie przez mgłę”, zaburzenia ostrości wzroku – najczęściej ↓ o 0,5 dioptrii.
Charakter mieszany (barwy czerwona-zielona i niebieska-żółta).
Ból łagodny, podczas ruchu, ustępuje po kilku dniach. Pacjent zgłasza łagodny ból gałki ocznej przy spojrzeniu do boku.
Zespół Pniowy/ Móżdzkowy
Objawy typowe dla SM
- Porażenie oczne międzyjądrowe
- Uszkodzenie nerwu VI, nerwu V
- Wieloogniskowe objawy pniowe: zniesienie czucia na twarzy, zawroty głowy, uszkodzenie słuchu.
Objawy nietypowe dla SM
- Nagłe pojawienie się objawu
- Zespół pniowy naczyniowy
- Neuralgia nerwu V Zmienne-fluktuujące zaburzenia gałkoruchowe
Zaburzenia przywiedzenia gałki ocznej po stronie uszkodzenia z jednoczesnym oczopląsem w oku odwodzonym. Pacjent zgłasza podwójne widzenie przy spojrzeniu do boku.
Utrudnione odwodzenie oka. Pacjent podaje dwojenie poziome obrazu przy spojrzeniu w bok.
Pacjent podaje zniesienie czucia w zakresie połowy twarzy (wszystkie trzy gałęzie nerwu V).
Pacjent zgłasza zaburzenia równowagi, koordynacji ruchowej podczas chodzenia, problemy ze skupieniem wzroku w jednym punkcie.
Zespół Rdzeniowy
Objawy nietypowe dla SM
- Zespół poprzecznego uszkodzenia rdzenia
- Zespół częściowego uszkodzenia rdzenia
- Cięte zaburzenia czucia
- Niedowład kończyny dolnej z korzeniowymi zaburzeniami czucia, z bólem korzeniowym i bólem kręgosłupa
- Stałe utrzymywanie się objawów
Objawy typowe dla SM
- Narastanie objawów w ciągu godzin i dni
- Zespół częściowego uszkodzenia rdzenia
- Zespół czysto czuciowy
- Niedowład kończyny dolnej z zaburzeniami czucia, bez bólu
- Objaw Lermitte’a
- Samoistna remisja objawów
Objawy Zespołu Rdzeniowego
Pacjent podaje „przechodzenia prądu przez kręgosłup do kończyn dolnych” podczas przyginania głowy do mostka.
epizody nagłego parcia na mocz, rzadziej problemy z rozpoczęciem mikcji.
- Zaburzenia czucia dotyku oraz/lub temperatury, często z współistnieniem czucia opacznego, zwłaszcza w stopach
- Pacjent zgłasza czucie opaczne – uczucie gorąca najczęściej na stopach, tułowiu
- Może występować mrowienie, drętwienie, kłucie
- Asymetryczny spastyczny niedowład kończyn dolnych
- Pacjent często podaje problemy z chodzeniem na dłuższych dystansach, zesztywnieniem, kurczami mięśni kończyn dolnych
Ognisko w rdzeniu piersiowym
- Niedowład kończyn dolnych z zaburzeniami czucia, często asymetryczny, obejmujący połowę tułowia i jedną kończynę dolną lub obie kończyny dolne.
- Niedowład czuciowo-ruchowy kończyny dolnej.
Ognisko w rdzeniu szyjnym
- Niedowład kończyn górnych, często asymetryczny oraz kończyn dolnych z zaburzeniami czucia.
- Pacjent zgłasza:
- wypadanie przedmiotów z ręki,
- problem z pisaniem, zapinaniem guzików,
- utykanie,
- opadanie stopy,
- uczucie ciężkości nóg po bieganiu, często z towarzyszącym zdrętwieniem kończyn i tułowia.
Optic Neuritis Study Group The clinical profile of optic neuritis. Experience of the Optic Neuritis Treatment Trial Arch Ophthalmol. 1991;109(12):1673-1678
Toosy AT, Mason DF, Miller DH. Optic neuritis. Lancet Neurol. 2014;13(1):83-99.
Serra A. Chisari CG, Matta M. Eye Movement Abnormalities in Multiple Sclerosis: Pathogenesis, Modeling, and Treatment. Front. Neurol., 05 February 2018 doi.org/10.3389/fneur.2018.00031